دورکن

اجزای دستگاه دورکن نجاری چوب

دستگاه برش دورکن نجاری از چند بخش مختلف تشکیل شده است که در این قسمت توضیحات مختصری در مورد هر کدام ارایه خواهد شد.

ریل دستگاه: جهت سهولت در هدایت و نگهداری وزن قطعه کار، از یک ریل حرکتی در دورکن استفاده می‌شود که تقسیم بندی دورکن‌ها بر اساس سایز ریل (طول ریل) انجام می‌شوند. شرکت‌های سازنده طبق یک استاندارد تعریف شده بنا بر مورد مصرف دستگاه در سایزهای مختلف اقدام به ساخت دورکن می‌نمایند. طول ریل دورکن‌های موجود در بازار از 1600 میلی‌متر تا 4400 میلی‌متر متغیر هستند. طی سال‌های گذشته شرکت‌های بزرگ و مطرح دنیا مکانیزم‌های حرکتی مختلفی برای ریل ابداع کرده‌اند که به برخی از پرکاربردترین آن‌ها اشاره می‌گردد.

ریل واگنی: ابداع کننده این مکانیزم حرکتی شرکت شناخته شده و مطرح آلتندورف آلمان است که پر تعدادترین ماشین‌های دورکن چوب با کپی برداری از این نوع ریل ساخته شده است. این ابزار از دو قسمت پایه ریل و ریل اصلی تشکیل شده است که مکانیزم حرکتی آن متشکل از دو میل ترانس و غلطک‌های تعبیه شده زیر ریل اصلی است. (شکل زیر)

ریل ساچمه ای: با استفاده دو ردیف خشاب ساچمه که در هرطرف زیر ریل که شیار متناسب با ساچمه‌ها در آن تعبیه شده، قرار می‌گیرند، حرکت ریل انجام می‌پذیرد. سایر انواع ریل‌های مختلف از نوع xroll که ابداع انحصاری شرکت‌های اروپایی است، هم در

بازار کشور موجود می‌باشد. با توجه به نگهداری آسان و استهلاک کم ریل واگنی و همینطور تحمل وزن بالای ورق، این نوع مکانیزم حرکتی دردورکنها، پرکاربردترین ریل در سال‌های اخیر بوده است.

موتور:

دستگاه برش دارای حداقل دو موتور مجزا با قدرت‌های مختلف است که موتور اصلی جهت به گردش در آوردن تیغه اصلی دستگاه و موتور دوم برای ایجاد دوران درتیغ خط زن استفاده می‌شود. قدرت موتور اصلی در دستگاه‌های مختلف متفاوت است و بنابر برق مورد مصرف (تکفاز و سه فاز) از 3 تا 10 اسب بخار متغیر است.

نکته: (به دلیل روکش دار بودن ورق‌های مصرفی و اینکه اگر این ورق‌ها فقط با تیغه برش داده شود، با توجه به خشک بودن جنس روکش، دچار لب پریدگی خواهد شد، از یک تیغه با قطر کمتر از تیغ اصلی و هم‌راستا با آن، برای ایجاد یک شیار با عمق حداکثر دو میلی‌متر در زیر قطعه کار از تیغه خط زن استفاده می‌گردد.) ضمنا این موتور، تیغه خط زن را در جهت حرکت قطعه کار به گردش در می‌آورد که در واقع خلاف جهت حرکت تیغه اصلی می‌باشد. انتقال قدرت موتورها به تیغه‌ها از طریق تسمه و فولی است. که بنا به نوع تسمه مورد مصرف، تفاوت‌هایی وجود دارد.

(شکل زیر تسمه انتقال قدرت موتور به تیغه را نشان می‌دهد)

میزها:

جهت نگهداری ورق و امکان برش ورق‌های بزرگ توسط دستگاه و همچنین سهولت در به حرکت درآوردن آن در طول ماشین، از حداقل دو میز در دورکن های نجاری چوب استفاده میگردد، که یکی پشت اره قرار دارد و دیگری جلوی آن. (طبق شکل زیر)

گونیا:

دستگاه برش دورکن نجاری دارای 3 گونیا است.

• گونیای تلسکوپی: محل قرار گرفتن این گونیا در ابتدای ریل می‌باشد. گونیای تلسکوپی شامل یک میز و یک شمش آلومینیومی به عنوان گونیا که قابلیت افزایش طول و همینطور زاویه پذیری (در بعضی مدل ها) را دارد، که برای سایز کردن و دورکردن ورق‌های با ابعاد بزرگ و همینطور برش پروفیل‌های بلند با عرض کم مورد استفاده دارد.
  

• گونیای طولی (پشت اره): این گونیا که شامل یک شمش آلومینیومی و یک اهرم قفل کن است، برای تنظیم برش طولی که بسته به مدل دورکن چوب نجاری تا عرض 1600 میلیمتر متفاوت است، تعبیه شده است. برای برش‌های طولی قابل استفاده است. این گونیا روی یک میل ترانس بسیار قوی و با قطربالا مطابق تصویر زیر در حرکت است. توضیح اینکه در بعضی مدل‌ها حرکت این گونیا به صورت برقی انجام می‌شود.
  
• گونیای عرضی (کوچک): در بعضی مدل‌های دستگاه برش دورکن، از یک گونیای کوچک که روی ریل بسته می‌شود جهت انجام برش‌های عرضی، برش مثلثی و تحت زاویه استفاده می‌گردد.

شاسی:

در ماشین دورکن نجاری شاسی شامل محفظه ارابه برش که محل قرارگیری موتورها است و همینطور سیستم برق می‌شود. از نظر وزن شاسی‌های بالای 600 کیلوگرم صنعتی محسوب می‌گردد. (نکته اینکه با افزایش وزن لرزش دستگاه کاهش می‌یابد)

سیستم برق:

تابلو برق دورکن بسته به نوع برق مصرفی (تکفاز و سه فاز) متفاوت است. که شامل قطعاتی از جمله کنتاکتور و تایمر و سیستم ستاره و مثلث می‌شود (سیستم ستاره و مثلث برای اینکه انتقال جریان برق به صورت آنی وارد موتور نگردد استفاده می‌شود که به طول عمر موتور کمک می‌نماید)

متعلقات:

کلمپ و گیره ها: چند نوع کلمپ و گیره که برای سهولت در نگهداری ورق بزرگ و یا سایزکردن قطعات استفاده می‌شود. (طبق شکل)

هود و اتصالات آن: برای خارج کردن خاک ناشی از برش کاری، علاوه بر خروجی مکنده تعبیه شده در زیر محفظه قرارگیری ارابه برش، از یک هود روی تیغ‌ها استفاده می‌شود که با یک اتصال بازویی شکل این هود روی تیغه‌ها ثابت می‌گردد. (طبق شکل زیر)

صفحه کلید: STOP/START و EMERGENCY و سایر کلید هایی که برای تنظیم و برای بالا و پایین کردن تیغه و یا تحت زاویه بردن آن‌ها (بسته به مدل ماشین) روی دستگاه برش دورکن چوب تعبیه می‌گردد. همینطور هم صفحه نمایشگر دیجیتال برای تنظیم زاویه خوری تیغه هم روی صفحه کلید تعبیه شده است.

ابزار مورد مصرف برای دورکن نجاری شامل:

یک تیغ اره اصلی است که از جنس فولاد با قطرهای مختلف و با محیط دندانه‌ای شکل که براساس جنس قطعه تحت برش. (روکش دار بودن یا نبودن صفحه و چوب طبیعی یا فرآوری شده) از نوع و قطرهای متفاوتی استفاده می‌گردد. که به‌طور کلی از قطر 250 تا 550 میلی‌متر (بسته به مدل دستگاه) متغیر می‌باشد.  پرمصرف‌ترین تیغ اره اصلی با قطر 300 میلی‌متر که دارای دندانه‌های الماسه است و مناسب برش ورق‌های روکش دار است.

یک تیغه خط زن که از قطر 80 تا 120 میلی‌متر باز هم بنابر مدل ماشین متفاوت است.

بعضی برندهای مطرح در ساخت تیغ اره عبارتند از: Leuco – freud – leitz و …

قابلیت های دستگاه

ماشین برش علاوه بر امکان برش با زاویه 90 درجه، امکان زاویه خوری تیغ اره از 0 نا 45 درجه را داراست که برای برش‌های تحت زاویه (فارسی کاری) مورد استفاده دارد. همینطور امکان تنظیم ارتفاع تیغ اصلی از سطح میز را دارد که بر اساس ضخامت قطعه کار قابل تنظیم است.

مکانیزم زاویه پذیری به طور معمول با حرکت روی یک ماردون انجام می‌گیرد که با توجه به اتصال ارابه برش به بدنه از طریق کرییج قابلیت تنظیم دقیق (در مدل های مختلف ) تا 1/0 درجه را داراست. سیستم بالا و پایین شدن تیغه‌ها هم با استفاده از بوش و بلبرینگ در مدل های دستی و جک های حرکتی در مدل های برقی متفاوت است.

تنظیمات دستگاه برش

تنظیمات دورکن چوب به دو بخش تقسیم میشود

الف) تنظیمات نصب ماشین: که شامل تنظیم و تراز نمودن میزهای پشت اره و تنظیم دقیق ریل (طبق استاندارد موجود در صنایع چوب خطای قابل چشم پوشی در طول یک متر می‌تواند 1/0 میلی‌متر باشد) و همینطور تنظیم گونیاها می‌باشد. نکته: جهت تنظیم و گونیا نمودن دستگاه بهترین روش، پنج طرف برش طبق تصویر زیر استفاده می‌گردد.

ب) تنظیمات تیغ ها: تنظیم ارتفاع و زاویه خوری تیغ اصلی بر اساس اینکه دستی انجام بشود یا برقی و همینطور ضخامت قطعه کار متفاوت است، بهترین ارتفاع تیغ برای برش صفحات به این صورت است که تیغ 12 تا 16 میلیمتر بالاتر از قطعه کار قرار بگیرد، که در این موقعیت بهترین زاویه یورش را نسبت به قطعه خواهد داشت.

برای برش های تحت زاویه در مدل های مختلف دورکن نجاری بسته به اینکه برقی یا دستی (تنظیم با نمایشگر دیجیتال یا با نمایشگر عقربه ای) باشد متفاوت است. تنظیم خط زن هم بر اساس راستای قرار گرفتن تیغ اصلی (هم راستا بودن) و ارتفاع مورد نیاز (حداکثر تا دو میلی‌متر) انجام می‌پذیرد که معمولا دو عدد غربیلک یا پیچ آلنی برای این منظور تعبیه شده است. (طبق شکل زیر)

آپشن ها:

برخی از کمپانی‌های سازنده با سابقه و بسیار قوی در عرصه تولید ماشین های نجاری از جمله آلتندورف آلمان و فلدر اتریش و روبلند بلژیک ابداع و نوآوری در زمینه تولید ماشین آلات را سرلوحه قرار داده‌اند.

از جمله نوآوری‌های خاص و کاربردی ماشین‌های دورکن چوب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• موتورایز شدن تنظیم ارتفاع تیغه دورکن نجاری
• زاویه پذیری تیغ اره به صورت برقی
• تنظیم گونیای پشت اره به ورت موتورایز
• قرارهای برقی
• قابلیت زاویه خوری گونیای کمکی به صورت دیجیتال
• حسگر تشخیص دست برای امنیت بیشتر اپراتور حین کار
• گیره نگهدارنده ورق پنوماتیک
• ریل برقی
• تعویض تسمه جهت تغییر دور در گردش تیغ اره
• میزهای چدنی همرا با ساچمه در سطح آن جهت سهولت کار هدایت ورق‌های بلند
• سیستم ecco plus برای بهینه سازی از برق مصرفی

لوازم جانبی مورد نیاز:

مکنده دوقلو با حداقل توان 5000 متر مکعب به‌همراه خرطومی و اتصالات آن.

کابل برق مورد نیاز حداقل سایز 5/2*4.

تابلو برق دارای کنتاکتور و کلید استپ و استارت و کنترل فاز. (در صورت استفاده از دستگاه با ورودی برق سه فاز)

تیغه مناسب با صفحه مورد استفاده در کار.

درمورد سایر ماشین‌هایی که در صنعت چوب کاربرد دارند که به چندکاره معروف هستند هم اگر دارای دورکن چوب باشند، مکانیزم و عملکرد قسمت دورکن آن‌ها دقیقا به همین صورت ذکر شده خواهد بود، نکته اینکه طول ریل و موتور مصرفی با توجه به تلفیق شدن چند ماشین در یک ماشین کوتاه تر و عرض ریل نیز کمتر از ماشین‌های دورکن خواهد بود.

غالبا ماشین‌های 5 و 7 کاره دارای قسمت دورکن هستند.

قبل از خرید دورکن مطلب زیر را مطالعه نمایید

برای خرید دورکن میتوان چند نکته را در نظر گرفت که عبارتند از:

• مورد کاربری و فضای کار
• مسایل فنی
• قیمت دستگاه

از جمله نکات مهم برای خرید ماشین آلات صنعتی متریال و تیراژ تولید است. در مورد دورکن هم همین قاعده وجود دارد و بسته به اینکه مجموعه صنعتی در زمینه تولید فعال است یا مشغول ارایه خدمات برش به مشتریان است، ماشین مورد مصرف متفاوت خواهد بود. ضمن اینکه ابعاد و متراژ محیط کار نیز اهمیت دارد. دستگاه های با طول ریل 1600 تا 3200 میلی‌متر مناسب کارگاه‌های تولیدی کوچک هستند که غالبا برق مصرفی آن‌ها تک‌فاز می‌باشد. ابعاد صفحات خام مورد مصرف هم در انتخاب سایز تاثیر گذار است. (به‌طور مثال ورق های pvc و هایگلاس طول 280 و 244 دارند، پس دستگاه مناسب برش ورق‌های با این سایز می‌تواند دورکن نجاری با طول ریل 3000 یا 3200 میلی‌متر باشد)

دورکن‌های اروپایی امکانات و آپشن‌های متنوعی دارند که انتخاب را از بین این ماشین‌ها دشوار می‌کند. برخی برندهای مطرح در تولید ماشین آلات نجاری عبارتند از ALTENDORF  و FELDER و ROBLAND و SCM و سایر برندهای موجود در بازار ایران که غالبا با توجه به آلیاژ و تکنولوژی ساخت از طول عمر بسیار بالایی برخوردار هستند. در مورد دورکن‌های آسیایی که غالبا ساخت کشور چین هستند، با توجه به قیمت ارزان و تنوع موجود در بین برندها و شرکت‌های وارد کننده به نکاتی در باره انتخاب بهتر ماشین دورکن اشاره می‌شود.

ریل دستگاه بهتر است طبق موارد اشاره شده از نوع واگنی باشد (با توجه به استهلاک کم و طول عمر بالا و روان بودن حرکت و تحمل وزن زیاد و نگهداری و تعمیر آسان) که دارای قفل در تمام مسیر حرکت ریل نیز باشد.

سایر نکات مهم در ارتباط با دستگاه برش نجاری

موتور از توان 5/7 اسب بخار (در صورت سه فاز بودن برق مصرفی) برخوردار باشد و قابلیت تغییر دور موتور را دارا باشد.

تنطیمات اره هم با توجه به پرکاربرد بودن تنطیم ارتفاع تیغه بهتر است که این قابلیت ماشین به صورت آپشن برقی انتخاب شود.

زاویه خوری اره نمایشگر دیجیتال که دقت تا 1/0 درجه را دارا باشد.

حداکثر قطر تیغه مورد مصرف بالای 300 میلی‌متر باشد. (برای افزایش ارتفاع برش در حالت 45 درجه تاثیر مستقیم دارد)

اتصالات گونیای تلسکوپی و استحکام قرارها چک شود.

گونیای پشت اره و حرکت روان آن و حداکثر پهنای برش مورد بررسی قرار گیرد.

از دارا بودن امکانات از قبیل کلمپ انتهای ریل و گیره برگشت ریل، هود راسته بری و فارسی کاری، چاقویی و جعبه ابزار اطمینان بیابید.

دورکن چوب حتی الامکان دارای سیستم گریس کاری مرکزی باشد که کار نگهداری ماشین را آسان می‌کند.

بهتر است زیر اتاق دورکن باز باشد که نظافت آن به سادگی انجام گیرد.

ابتدا از قطع جریان برق اطمینان حاصل کنید.

تیغه ها را به حالت عمودی برگردانید.

برای تمیز کردن ریل و کلیدها از خاک حتما از خرطومی مکنده استفاده گردد و به هیچ وجه باد گرفته نشود.

روی صفحه کلید را باد بگیرید.

ریل را با استفاده از اسکاچ و بدون به‌کار بردن اسپری و روغن و غیره تمیز کنید.

میل ترانس اتصال گونیای پشت را با دستمال خشک نظافت کنید.

چرح دنده‌ها و کرییج‌ها نیاز به روغن و گریس خوری دارد که حتما انجام گیرد. (در برخی مدل‌ها روغن کاری)

سوالات متداول در ارتباط با دستگاه برش

برای ارایه مطالب مفید و کاربردی در این مقاله تلاش شده است که به برخی سوالات حایز اهمیت از دیدگاه کاربران محترم پاسخ داده شود. امید است بتوانیم با پاسخ به سوالات زیر به انتخاب بهتر و خرید دستگاه مناسب و برطرف کننده همه نیازهای دوستان و همکاران گرامی کمک نماییم.

و در آخر:

در این مقاله شرکت آریو ماشین تلاش گردیده به صورت تیتروار، اطلاعات کلی در مورد ماشین دورکن جوب ارائه گردد. سعی بر آن شده که با ارائه اطلاعات فوق علاوه بر شناخت دستگاه و اجزای آن، بتوانیم شما دوستان و همکاران عزیز را برای انتتخاب ماشین مورد نیاز و انجام خرید بهتر یاری کنیم.